De Roermondse Sociëteiten

1 oktober 2023 - vanaf 10:30 uur
Aanmelden via: petervc@home.nl

Vertrek: 
MFC ‘t Paradies
Munsterstraat 60
6041 GA  Roermond. 

Eind 18e eeuw werden er in Roermond sociëteiten opgericht, in herbergen. Let wel: exclusief voor mannen! In 1784 is er al een sociëteit bekend gevestigd in café Tronquet: ‘Eerste Sociëteit’ Daar gebeurde meer als drinken en eten. Er kon van gedachten gewisseld worden over de toestand van de wereld, met name in de stad: in politiek opzicht, maar ook levensbeschouwelijke vragen werden niet uit de weg gegaan. Bovenal: men kon dat doen in een kring van min of meer gelijkgestemden, er was ballotage: het droeg bij tot het onderscheid van de standen. Van hogere stand zijnde kon je wel als lid worden voorgedragen bij een sociëteit van mensen van lagere stand, maar niet andersom.

Er waren kranten, boeken, men kon biljarten, naar muziek luisteren. Een en ander was niet altijd welgevallig in de ogen van bijvoorbeeld de bisschop: in 1791 verbood Bisschop Damianus – anders wel een fervent musicus, en promotor van het beoefenen van een instrument-  alle geestelijken de toegang tot ‘societeijten’. Toen waren er al drie, één in de herberg van vader en zoon Van Waegeningh,  Swalmerstraat 50 op de hoek met de Bethlehemstraat.

Er was heel wat te bespreken over veranderingen in de stad: keizer Jozef II liet kloosters opheffen, versoberde processies, schrapte veel kerkelijke feestdagen, liet een aanvang maken met de sloop van torens, wallen afgraven etc. En begraven moest in het vervolg buiten de kerken en zelfs buiten de stad. In de jaren van de Franse overheersing was er ook veel beroering: de sluiting van kloosters ging verder, en de uitbanning van alle uitingen van geloof in de openbare ruimte viel Roermond zwaar; lijdelijk verzet tegen de maatregelen van de overheid was wel het minste wat er besproken werd. Er werden meerdere sociëteiten opgericht, Chez Deman, Chez Veuve Pitaffe (naam bekend van de apothekers) en die verdwenen ook weer. Chez Tronquet, uit 1784, kwam in 1803 in opspraak maar werd daarna opgeheven maar ook weer heropgericht en kreeg de naam ‘Groote Sociëteit’: díe sociëteit bestaat nog steeds.